Kennisdossier

Mantelzorg

Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon uit hun omgeving. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, maar ook een ander familielid, een vriend of een kennis.

Feiten & cijfers

4,4 miljoen Nederlanders van 16 jaar of ouder verlenen mantelzorg.
Eén op de vijf werkende mantelzorgers ervaart moeite met de combinatie ofwel combinatiedruk.
De grootste groep mantelzorgers is tussen de 45 en 65 jaar.
Mantelzorgers die langdurig zorgen verzuimen 2 x zoveel.
1 op de 5 werkende is mantelzorger. In de zorg zelfs 1 op de 4.

> Meer feiten en cijfers

Ook interessant

> Mezzo.nl, landelijke vereniging voor mantelzorgers
> M-power, tool om werkende mantelzorgers te empoweren

Maatschappelijke context

Feminisering, vergrijzing, vermaatschappelijking van de zorg, participatiesamenleving zorgen voor druk op de mantelzorgers.
Mantelzorg wordt steeds meer (h)erkend als een belangrijk thema op de werkvloer.
Aantal werkende mantelzorgers groeit al jaren gestaag; de arbeidsmarkt krimpt; nieuwe toetreders (jongeren) kijken anders tegen werk aan en vragen om betrokken werkgevers.

Stichting Werk&Mantelzorg

Is ontstaan vanuit HR-expert (Qidos) en landelijke Vereniging voor mantelzorgers (Mezzo).
Ziet het mogelijk maken van de combinatie werk en mantelzorg als een maatschappelijke missie. Het gaat iedereen aan.
Neemt het voortouw om in Nederland een beweging op gang te brengen waarin partijen zich sterk maken voor concrete oplossingen in de combinatie van deze twee levensterreinen.
Ruim 300 organisaties hebben de erkenning Mantelzorgvriendelijke werkgever van Werk&Mantelzorg, waaronder Microsoft, KPN, Renault en de Rijksoverheid.

	Belang van het thema werk en mantelzorg (0:51)
	Wat is de noodzaak? (0:41)
	Waar hebben we het eigenlijk over? (1:30)
	De uitdagingen voor werkgevers (3:53)
	Mantelzorgvriendelijke organisaties (7:33)
	In vier stappen naar mantelzorgvriendelijk werken! (6:10)
	De erkenning voor mantelzorgvriendelijke organisaties (6:10)
	Waarom de erkenning? (1:21)

Rol van HRM

Aandacht voor mantelzorgende werknemers in je organisatie past bij goed werkgeverschap en vraagt niet om nieuw beleid. Het is een onderdeel van het huidige personeelsbeleid en draagt bij aan een organisatiecultuur waarin werknemers met mantelzorgtaken de mogelijkheid hebben betaald werk met vaak intensieve zorgtaken te combineren. Je kunt het thema onderbrengen bij bijvoorbeeld:

Duurzame inzetbaarheid;
Het Nieuwe Werken;
Vitaliteitsbeleid;
Levensfasegericht personeelsbeleid,
Werk-privébalans;
Verzuim- en gezondheidsmanagement;
Strategische personeelsplanning.

> Werk en mantelzorg: een uitdagende combinatie (pdf)

Verdieping

Bespreekbaar maken
Op het bespreekbaar maken van mantelzorg heerst nog steeds een taboe van twee kanten:

Werknemers willen hun collega’s er niet mee lastig vallen, zijn bang voor gevolgen voor hun carrière en vinden het een privékwestie.
Valkuilen en tips

Werkgevers vinden het lastig om over privézaken te spreken, zijn bang dat het hen veel geld gaat kosten of denken dat iedere mantelzorgende werknemer verlof wil opnemen.
Misvattingen

Wat valt op
Mantelzorgers die lang en intensief zorgen, bezuinigen vaak als eerste op hun hobby’s en sociale contacten; het werk en de zorg hebben prioriteit. Deze mantelzorgers zetten vakantiedagen vaak in voor zorgtaken en niet om bij te tanken. Bovendien maken veel mantelzorgers hun situatie pas bespreekbaar op het werk als zij tegen een burn-out aan zitten.

> Lees een aantal mantelzorgportretten
> Bekijk filmpje werkende mantelzorger

Inspiratie
Meer weten? Lees:

> Magazine Vanzelf Sprekend
> Factsheet Zorg en mantelzorg
> Factsheet Gemeente en mantelzorg
> Factsheet Vrouwen, mannen & mantelzorg